دیوانسالاری از ساختار معیوب گمرک نشات می‌گیرد
رئیس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان خراسان رضوی در خصوص میزان تاثیر تلاش دولت برای اصلاح امور گمرکی می‌گوید: مشکل اصلی در ساختار گمرک است.
محمدحسین روشنک در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: از سالهای گذشته ساختار گمرک ایران بگونه ای سازماندهی شده که اصلاح قوانین یا استخدام نیروهای انسانی متخصص و متعهد چندان در تسهیل مسیر تجارت و رفع بروکراسی اداری آن کارساز نیست.
وی ادامه داد: قانون در گمرک بگونه ای است که اگر کارمند به زیان واردکننده یا صادرکننده کالا اقدامی انجام دهد هیچ تنبیه یا مجازاتی برای وی در نظر گرفته نمی شود. اما اگر آن اشتباه به نفع صادرکننده یا واردکننده باشد کارمند خاطی مورد مواخذه قرار می‌گیرد.
این فعال اقتصادی گفت: از این رو ارزیاب گمرک برای رهایی از مواخذه اداری به خود اجازه می‌دهد بیشترین سختگیریها را در مورد ارباب رجوع اعمال نماید و به نوعی به بروکراسی اداری دامن بزند. قانون نیز هیچ مجازاتی برای کارمندی که ارباب رجوع را معطل نگه دارد یا اینکه کالا با تاخیر از گمرک ترخیص شود قائل نشده است.
وی افزود: ساختار گمرکی بیشترین سختگیریها را برای بازرگانان در نظر می‌گیرد تا مبادا کوچکترین تخلفی به ضرر گمرک اتفاق افتد اما در مقابل هرقدر آن بازرگان برای دریافت مجوز به منظور ترخیص کالا معطل بماند، اشکال قانونی ندارد.
روشنک ادامه داد: از سوی دیگر نظام حاکم بر ارزیابی ورود و خروج کالا در مرزها متفاوت است بگونه ای که در یک نقطه مرزی هر کالای قاچاقی به سهولت وارد می‌شود اما در نقطه دیگر مرزی برای کوچکترین کالای وارداتی که شناسنامه مشخص هم دارد بیشترین سختگیریها از سوی ارزیاب گمرک اعمال می‌شود.
وی گفت: اگر گمرک ایران هنوز از معضل بروکراسی اداری یا دیوانسالاری رهایی نیافته به دلیل ساختار معیوب گمرک و پایه ریزی آن بر اساس واردات کالا و همچنین تفکر سختگیرانه برای خروج یا ورود کالا است.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان خراسان رضوی افزود: اشکال ساختاری دیگری که در گمرک وجود دارد کسب درآمد برای دولت از طریق اتخاذ تعرفه، حقوق گمرکی و عوارض برای ترخیص کالا است.
وی ادامه داد: دولت به گمرک به عنوان یک منبع درآمد می‌نگرد و این رویکرد خواه ناخواه در تسهیل مسیر تجارت تاثیرگذار بوده و دیوانسالاری را غیرقابل رفع می‌کند.
روشنک گفت: رفع کامل دیوانسالاری در گمرک با اصلاح ساختار آن تحقق پذیر است بگونه ای که اگر قرار است تعرفه ای برای حمایت از تولید داخلی از سوی گمرک وضع شود باید آن تعرفه برای حمایت از تولیدکننده یا مصرف کننده هزینه گردد نه اینکه به خزانه دولت ریخته شود.
وی استقرار سامانه جامع گمرکی یا اصلاح قوانین گمرکی را از سوی دولت برای تسهیل مسیر تجارت بطور کامل کارساز ندانست و افزود: لایحه اصلاح گمرک نباید از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی داده می‌شد بلکه این لایحه باید در ابتدا با نظر بخش خصوصی تنظیم و بعد به مجلس تقدیم می‌شد.
این فعال اقتصادی ادامه داد: تا زمانی که درآمدهای گمرکی از محل تعرفه واردات به خزانه دولت ریخته شود این ساختار نمی تواند حامی صادرکنندگان و تولیدکنندگان باشد و اصلاح رویه‌ها به این شکل به تسهیل مسیر تجارت و رفع دیوانسالاری کمک نمی کند.
#دستکاری_در_ساختارها #قیمت_تمام_شده #صادرات #گمرک #تولید #کشاورزی #تعرفه #قانون #شفافیت
12/7/95
