محمدحسین روشنک در گفتوگو با ایسنا با اشاره به چالشهای پیش روی دولت دوازدهم در حوزه اقتصاد گفت: برای دولت دوازدهم امیدواریم آقای روحانی فرایند اقتصادی را به کسانی بسپارد که اقتصاد را واقعا بشناسند. من اصرار بر این دارم که وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت به سه وزارتخانه تفکیک بشود چرا که معدن و همچنین صنایع کوچک و متوسط در نتیجه این ساختار هم از بین رفته است.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی افزود: یکی از دلایلی که ما به اهداف بلندی که پیش بینی کرده بودیم، نرسیدیم ساختار این وزارتخانه بود. این ساختار توان و امکان این را ندارد که بتواند تولید، مغازه داری، صادرات و واردات را هدایت کند. اقدام بسیار ناشیانه، حساب نشده و باطل که در دولت نهم و دهم انجام شد و تاثیرات آن را امروز میبینیم.
وی ادامه داد: اگر این تفکیک انجام نشود، بایدیک فرد بسیار قوی در حد معاون اول رییس جمهور در راس این وزارتخانه قرار بگیرد و سه معاون در حد وزیر در این سه حوزه قرار بدهد که در حوزههای خود مستقل عمل کنند و افرادی باشند که حوزه تجارت را از یاد نبرند.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی تصریح کرد: اصل اقتصاد باز میگردد به صنعت، معدن، تجارت و راه و ساختمان. اگر اینها خوب اداره بشود، اشتغال ایجاد و صادرات هم انجام میشود.
روشنک افزود: آقای نعمت زاده وقتی که وزیر صنعت، معدن و تجارت شد، تجارت، صادرات و واردات را درک نمی کرد زیرا وی یک مدیر صنعتی موفق است و در امر صنایع به خصوص صنایع سنگین مانند پتروشیمی و خودروسازی موفق بوده اما هیچ توجهی به صنایع کوچک، متوسط، صادرات، واردات و معدن نداشت.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی ادامه داد: آقای نعمت زاده گفت طلبکاری صادرکنندگان مربوط به دولت قبل است و من آن را پرداخت نمی کنم. این مطالبات شکل گرفته و صادرکننده روی طلب خود حساب کرده و از قیمت تمام شده تولیدات کم کرده بود. اگر این فرایندهای منفی نبود، حجم صادرات ما میتوانست به دو برابر برسد.
وی با بیان اینکه برای صادرات اول باید زیر ساخت باشد و زیرساخت به تولیدو نرخ ارز باز میگردد، تصریح کرد: ۴ سال است نرخ ارز را دولت ثابت نگه داشته است. در این ۴ سال حداقل ۵۰ درصد تورم داشتیم که از یک سو قیمت تمام شده کالا در داخل بالا رفته و قیمت فروش در خارج کشور ثابت مانده است.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی خاطرنشان کرد: به تبع این شرایط امکان اینکه صادرکننده بتواند از داخل کشور کالایی را تولید و به خارج کشور بفروشد و ارز را بازگرداند، از بین رفته، لذا نمی توان از صادرات در دولت دوازدهم خیلی انتظار داشت زیرا امکان اینکه بتواند کار فوق العادهای انجام بدهد، نیست مگر این که نرخ ارز تغییر کند تا تولید به سمت صادر کردن پیش برود.
روشنک با اشاره به اینکه در تولید و صادرات زعفران، نرخ ارز مساله است، تصریح کرد: امروز هزینه تولید زعفران بالا رفته اما با ثابت ماندن قیمت ارز، قیمت فروش آن تغییری نکرده است. این تفاوت افزایش هزینه تولید و ثابت ماندن قیمت صادرات باعث شده در تولید زعفران مشکل ایجاد شود و به تبع آن صادرات این محصول نیز دچار مشکل شود.
رئیس کانون کارآفرینان خراسان رضوی گفت: زعفران کالایی است که صادر کننده از کشاورز میخرد و ضرر کاهش قیمت مستقیما متوجه کشاورز میشود. ارز حاصل از صادرات باید نرخ متفاوتی از ارزی که دولت برای خرید کالاهای مصرفی میخواهد هزینه کند، داشته باشد. دولت مجبور است از ترس ایجاد تورم، نرخ ارز را ثابت نگه دارد و مانع واقعی شدن نرخ ارز با توجه به تورم بشود.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی در ادامه گفت: اگر نرخ ارز بالا برود، خود به خود قیمت کالاهای وارداتی بالا میرود و چون قیمت کالاهای وارداتی بالا برود، نرخ تورم هم بالا میرود، به همین دلیل دولت نرخ ارز را ثابت نگه داشته و این ثابت بودن نرخ ارز روی صادرات از جمله صادارت زعفران تاثیر منفی گذاشته است.
روشنک گفت: دولت در حال حاضر اگر بخواهد سیاست مهار تورم را دنبال کند، هیچ راهی جز ثابت نگه داشتن نرخ ارز ندارد و ثابت نگه داشتن نرخ ارز هم مساوی با عدم توسعه صادرات موفق است. مامی خواهیم اضافه تولید از مصرف داخل را صادر کنیم اما این غلط است زیرا باید تولیدات صادراتی داشته باشیم.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی افزود: اگر امروز بخواهیم وضعیت صادرات را بررسی کنیم، نباید به دو یا سه سال قبل باز گردیم. اگر صادرات امروز خیلی خوب میبود، مربوط به این دو سه سال نبود و اگر خیلی هم بد میبود، حاصل دو سه سال گذشته نبوده است. در واقع فرایند صادرات به یک دوره طولانی مدت باز میگردد.
وی ادامه داد: در دولت نهم و دهم همیشه گفتیم شما زیر بنای اقتصاد را دارید به هم میریزید زیرا صادرات اگرچه علت اقتصاد بوده اما در ابتدا معلول اقتصاد است. باید تولید، زمینه بانکی و ارتباطات اقتصادی خوب با دنیا داشته باشیم. هنگامی که اینها را داشتیم حاصل اینها میشود، توسعه صادرات.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی یادآور شد: گفتیم این قطع نامهها کاغذ پارهای بیش نیست و ما آن را پاره میکنیم؛ باید انتظار این را میداشتیم که غرب هم بیکار نایستد. آنها برای اینکه به خودشان فشار نیاید، یک دفعه ما را تحریم نکردند و به تدریج شرایط را بر ما تنگ کردند که این شرایط باعث شد ما نه بتوانیم صادرات مطلوبی داشته باشیم و نه بتوانیم با سیستم بین المللی کار کنیم.
روشنک تصریح کرد: زمانی که شما میخواهید صادرات خوبی داشته باشید، باید بتوانید ال سی از خارج دریافت کنید و با کشورهای مختلف مراودات پولی و بانکی داشته باشید. در سه سال گذشته ارتباطات اقتصادی ما با دنیا از طریق قانونی و شیوههای رایج بین المللی قطع بود. در این سه چهار سال گذشته صادرات ما بد نبود ولی نتوانستیم شرایطی که پیش بینی کرده بودیم را محقق بسازیم.
باید آن زمان که درآمد کافی داشتیم، زیرساختها فراهم میشد
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی عنوان کرد: صادرات یعنی بتوانیم از صنعت کشور خودرو، تراکتور، لوازم خانگی و تولیدات مختلف را صادر کنیم. اینها نیازمند زیرساخت است و در آن زمانی که از درآمدهای کافی برخوردار بودیم، باید زیرساختها را فراهم میکردیم که متاسفانه این کارها را انجام ندادیم.
وی یادآور شد: در دولتهای نهم و دهم با وجود درآمدهای سرشار نفتی و به اوج نرسیدن تحریمها، متاسفانه فعالیتهای زیربنایی انجام ندادیم که امروز بتوانیم برای صادرات از آن استفاده کنیم. صادرات زمانی محقق میشود که یک زیربنای قوی تولیدی وجود داشته باشد.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی گفت: متاسفانه در آن زمان که درآمد داشتیم، این زیرساختها و امکانات را فراهم نکردیم. انتظار ما این بود که اگر در سال قبل ۴۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشتیم، در سال ۹۶ این مقدار به ۷۰ میلیارد دلار میرسید. اگر صادرات غیرنفتی ما به این مقدار نرسیده، دلیلش این بوده که در آن زمان کارهای که باید انجام میشده، نشده است.
روشنک اضافه کرد: به دلیل تخریب زیربنای ارتباط تجاری با دنیا، مراودات بانکی ما با دنیا خراب بود و تولیدات ما به دلیل عدم توانایی در به روزرسانی صنایع، قابلیت رقابت و صادرات نداشت اما با وجود داشتههای ما، دولت تلاش خود را کرد در صادرات موفق باشد.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی تصریح کرد: اینطور نبود که پازل ارتباطات اقتصادی و تجاری ما که طی ۱۰ سال بهم ریخته بود، یک شبه سرهم شود. اگر نگوییم بیش از مدتی که پازل بهم ریخته برای سر هم شدن دوباره آن زمان لازم است، حداقل به همان مقدار زمان نیاز داریم تا این ارتباطات سر هم بشود که بحمداللّه این اقدام انجام شده است.
اگر برجام نبود، تا سال ۹۷ صادرات کشور به زعفران محدود میشد
وی ادامه داد: اما برجام سه نتیجه داشت که اولین نتیجه آن جلو گیری از تنگتر شدن اوضاع بود. دوم این که گشایشهای کمی هم ایجاد کرد که اگر برجام نمی بود، یقین داشته باشید که در سال ۹۶ و ۹۷ صادرات فقط به زعفران خلاصه میشد. حاصل سوم برجام نیز این بود که تا حدی گشایشهای بین المللی ایجاد کرد.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی افزود: در این قسمت اقدامات دولت یازدهم قطعا مثبت بوده اما اقدامات دولت یازدهم را در خصوص تولید و تجارت مثبت ارزیابی نمی کنم. اگر دولت یازدهم به هر کسی دیگری هم به غیر از آقای روحانی محول میشد، این مسائل روی فعالیتهایش اثر میگذاشت. زیرا این مسائل مربوط به قبل است و صادرات به گونهای است که باید اول بکارید تا بتوانید درو کنید و دولت یازدهم هم باید میکاشته تا در دولت دوازدهم بتواند درو کند.